น้ำเป็นสิ่งจำเป็นขั้นพื้นฐานสำหรับสิ่งมีชีวิตทุกชนิด น้ำบริสุทธิ์โดยสมบูรณ์จะมีระดับ pH อยู่ที่ 7 ซึ่งมีค่าเป็นกลางพอดี ทำให้น้ำเป็นเครื่องดื่มที่เป็นกลาง อย่างไรก็ตามน้ำส่วนใหญ่มีค่าที่อาจเปลี่ยนค่า pH จาก 6.5 (มีความเป็นกรดเล็กน้อย) ถึง 8.5 (เบสหรือด่าง)
pH คือการวัดอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้าในสาร โดยระบุว่าสารนั้นเป็นกรดหรือด่าง (เบส) แค่ไหน ระดับ pH อยู่ระหว่าง 0 ถึง 14:
- น้ำที่เป็นกรดมีค่า pH ต่ำกว่า 7 สารที่เป็นกรดแก่สามารถมีค่า pH 0 ได้ กรดแบตเตอรี่จัดอยู่ในหมวดหมู่นี้
- น้ำอัลคาไลน์มีค่า pH 8 ขึ้นไป สารที่มีความเป็นด่างสูง เช่น น้ำด่าง สามารถมีค่า pH เท่ากับ 14
- น้ำบริสุทธิ์มีค่า pH 7 และถือว่า “เป็นกลาง” เนื่องจากไม่มีคุณสมบัติเป็นกรดหรือเบส
ค่า pH ใดที่ปลอดภัยสำหรับน้ำดื่ม
สำนักงานอาหารและยาของประเทศไทย (FDA) มีหน้าที่ตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่มโดยมีค่าพีเอช pH 6.5 ถึง 8.5
พารามิเตอร์ | กรมอนามัย | อย | สมอ |
---|---|---|---|
ความเป็นกรดและด่าง (pH) ในน้ำ | 6.5-8.5 pH | 6.5-8.5 pH | 6.5-8.5 pH |
ความขุ่น (Turbidity) | ไม่เกิน 5 NTU | ไม่เกิน 5 ซิลิกาสเกล | ไม่เกิน 5 NTU |
สีของน้ำ (Color) | ไม่เกิน 15 แพลทินัม-โคบอลต์ | ไม่เกิน 20 ฮาเซนยูนิต | ไม่เกิน 5 แพลทินัม-โคบอลต์ |
กลิ่น | ไม่กำหนด | ต้องไม่มีกลิ่น แต่ไม่รวมกลิ่นคลอรีน | ไม่กำหนด |
สารละลายทั้งหมดที่เหลือจากการระเหย (TDS) | ไม่เกิน 1,000 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล |
ความกระด้าง (Hardness) | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล |
ซัลเฟต | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 200 มก./ล |
คลอไรด์ | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล |
ไนเตรท | ไม่เกิน 50 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล |
ฟลูออไรด์ | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
ลิเนียอัลคิลเบนซีนซัลโฟเนต | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.2 มก./ล | ไม่เกิน 0.2 มก./ล |
ฟีนอลิกซับสแตนซ์ | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.001 มก./ล | ไม่เกิน 0.001 มก./ล |
เหล็ก (Fe) | ไม่เกิน 0.5 มก./ล | ไม่เกิน 0.3 มก./ล | ไม่เกิน 0.3 มก./ล |
แมงกานีส (Mn) | ไม่เกิน 0.3 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล |
ทองแดง (Cu) | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 1.0 มก./ล |
สังกะสี (Zn) | ไม่เกิน 3.0 มก./ล | ไม่เกิน 5.0 มก./ล | ไม่เกิน 3.0 มก./ล |
อะลูมิเนียม (Al) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.2 มก./ล | ไม่กำหนด |
ตะกั่ว (Pb) | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
โครเมียม (Cr) | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล |
แคดเมียม (Cd) | ไม่เกิน 0.003 มก./ล | ไม่เกิน 0.005 มก./ล | ไม่เกิน 0.003 มก./ล |
สารหนู (As) | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
ปรอท (Hg) | ไม่เกิน 0.001 มก./ล | ไม่เกิน 0.002 มก./ล | ไม่เกิน 0.001 มก./ล |
ซีลิเนียม (Se) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
ไซยาไนด์ (CN-) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.1 มก./ล | ไม่เกิน 0.07 มก./ล |
แบเรียม (Ba) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
เงิน (Ag) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่กำหนด |
การทดสอบค่า pH ที่บ้าน
โดยปกติแล้วผู้จำหน่ายน้ำในเขตเทศบาลจะรักษาน้ำให้มีค่า pH ปกติประมาณ 7 ได้ดี ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องทำการทดสอบที่บ้านด้วยตนเอง การทดสอบค่าพีเอชของน้ำดื่มที่บ้านทำได้ค่อนข้างง่ายและราคาไม่แพง
สิ่งที่คุณต้องมีคือกระดาษลิสมัสหรือเครื่องวัดค่า pH ที่แม่นยำ หากน้ำของคุณอยู่ในช่วงที่แนะนำคือ 6.5 ถึง 8.5 pH ก็ไม่จำเป็นต้องดำเนินการใดๆ